معاون علمی و فناوری رئیسجمهور اعلام کرد در هر کجای دنیا نخبه نابغهای که علاقهمند به کار در ایران باشد، مورد احترام، توجه و حمایت آنها خواهد بود. این درحالی است که براساس آمارها، نخبگان ایرانی مهاجرت را به ماندن در ایران ترجیح میدهند؛ اگرچه «نخبه» برای دهقانی فیروزآبادی، معنای دیگری دارد.
«روح الله دهقانی فیروزآبادی»، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور و رئیس بنیاد ملی نخبگان در گفتوگو با فارس، به مصوبه اخیر هیئت وزیران برای حمایت از نخبگان غیرایرانی اشاره کرد و گفت:
«در کشور ما بهویژه در مناطق شرقی، نخبگان افغانستانی هستند که تحصیل میکنند و یا افرادی داریم که تابعیت افغانستانی دارند، ولی در ایران زندگی و تحصیل میکنند. این افراد در کشور ما تحصیل و از منابع ما استفاده میکنند و حیف است که از آنها استفاده نشود. در تمام دنیا همینطور است و در آمریکا و اروپا، نخبه غیربومی خوبی که در آن کشور بتوانند کمک کند، حتماً نگه داشته میشود.»
او با بیان اینکه در آمریکا نخبگان ایرانی و عراقی حمایت میشوند، تأکید کرد در ایران نیز باید چنین اقدامی صورت گیرد: «این دون شأن ما است که بخواهیم نژادپرستانه به قضیه نگاه کنیم. در هر کجای دنیا نخبه نابغهای باشد که علاقهمند باشد در ایران کار کند، مورد احترام، توجه و حمایت ما خواهد بود.»
دهقانی فیروزآبادی در پایان خاطرنشان کرد که این آییننامه صرفاً برای نخبگان افغانستانی و عراقی نیست و شامل عموم نخبگان غیرایرانی میشود.
گفتنی است هیئت وزیران در جلسه 26 دیماه سال جاری پیشنهاد معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور با عنوان «آییننامه حمایت از نوابغ و نخبگان غیرایرانی» را به تصویب رساند. بهمنظور بهرهمندی از دانش و تخصص نوابغ و نخبگان غیرایرانی که در راستای آرمانهای نظام جمهوری اسلامی ایران و تأمین منافع ملی، خدمات و اقدامات شایانی انجام داده یا میدهند، درصورت دارابودن شرایط نخبگی، از امتیازات شهروندی به استثنای تابعیت و تصدی مناصب مذکور در ماده 982 قانون مدنی برخوردار میشوند.
دهقانی فیروزآبادی چندی پیش تعریف جدیدی از نخبه را ارائه کرده بود:
«نخبه یعنی انسان کامل و فردی که در همه حوزهها، ازجمله اخلاق و هوش سرآمد باشد. نخبه ناقص هم فردی است که در برخی از عرصهها بهتر از بقیه باشد. نخبه یعنی فردی که بارها به ساختمان معاونت علمی آمده، اما جواب نگرفته است، ولی باز هم میآید و بارها به دیگر وزارتخانهها رفته و برای خواستهاش از تلاشکردن خسته نشده است. برخی یک ایده فناورانه دارند و هدفی که برای خود تعریف کردهاند، رفتن از کشور است؛ تکلیف این افراد مشخص است.»
براساس آخرین آمار رصدخانه مهاجرت ایران، در 12 سال اخیر سالانه و بهطور متوسط 16 هزار روادید تحصیلی و 12 هزار اجازه اقامت کاری برای ایرانیان در کشورهای مقاصد اصلی، یعنی آمریکا، کانادا، انگلیس و اتحادیه اروپا صادر شده است.