به گزارش هلدینگ ICT – شبکه ملی اطلاعات با عناوین اینترنت ملی و شبکه ملی اینترنت در کشور مطرح شده است و به گفته مسئولان این شبکه پروژه‌ای برای توسعه زیرساخت اطلاعاتی امن و پایدار ملی در ایران شکل گرفته و در حال تکمیل است.
ایدهٔ اولیهٔ این شبکه در سال ۱۳۸۴ در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تحت عنوان «اینترنت ملی» و «شبکهٔ ملی اینترنت» طرح و مراحل مطالعاتی آن نیز در دولت نهم انجام شد. سپس در سال ۱۳۸۹ با عنوان «شبکهٔ ملی اطلاعات» در قانون برنامه پنجم توسعه گنجانده شد و طبق قانون برنامه بنا بر آن بود که این شبکه تا پایان این برنامه، سال ۱۳۹۵، کامل شود. تا پایان دولت دهم ضمن اصلاحاتی در طراحی، مرحله آزمایشی و پایلوت آن انجام شد. در دولت یازدهم، پس از تعیین الزامات این شبکه توسط شورای عالی فضای مجازی، نسخه اولیه آن افتتاح شد که شامل مرکز تبادل ترافیک داده زیرساخت و کارساز نام دامنه ملی می‌شود و امکان تفکیک ترافیک داخلی و خارجی شبکه را فراهم می‌کند، تا رشد تولید محتوای داخلی و استفاده بیشتر از ترافیک داخلی صورت پذیرد و هزینه‌های ترافیک کاهش پیدا کند و سرعت افزایش پیدا کند. اما متاسفانه با گذشت چندین سال از استارت این پروژه هنوز شبکه ملی اطلاعات در کشور تکمیل نشده است.
براساس این گزارش با روی کارآمدن دولت سیزدهم سرعت اجرای این پروژه شتاب گرفته و پیش بینی می‌شود تا سال ۱۴۰۱ به اتمام برسد.
بدین ترتیب طرح شتاب‌بخشی به روند اجرای شبکه ملی اطلاعات، از مهرماه سال گذشته آغاز شده و در حال حاضر هم در مرحله اجرا قرار دارد؛ این طرح در ابتدای دولت سیزدهم، پیشرفت حدود ۳۰ درصدی داشت و اکنون به ۴۴ درصد رسیده و براساس هدف‌گذاری‌های انجام شده دست‌یابی به پیشرفت ۶۰ درصدی تا پایان سال ۱۴۰۱ مورد انتظار است.
مهم‌ترین اقدامات انجام شده در راستای تحقق این پروژه شامل تشکیل شورای راهبردی اجرای شبکه ملی اطلاعات، افزایش ۱۰۰ درصدی ترانزیت از خاک جمهوری اسلامی ایران، آغاز پروژه افزایش ۷۰ درصدی ظرفیت شبکه زیرساخت کشور و عملیات‌سازی سامانه‌های ارائه دهنده خدمات نام دامنه شبکه ملی اطلاعات (DNS) است.
یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های فضای مجازی، شبکه ملی اطلاعات است. کلیه زیرساخت‌های ارتباطی و اطلاعاتی که مورد استفاده عموم کاربران فضای مجازی قرار می‌گیرد در این شبکه است. درحقیقت این شبکه از شبکه‌های ارتباطی و خدمات پایه و عمومی تشکیل شده است. از قبیل خدمات اطلاعاتی، موتور‌های جست وجو، پیام رسان‌ها یا خدمات ابری که پایه‌ی ارتباط همه‌ی بهره برداران فضای مجازی در آینده است و هرگونه خدمتی که عمومیت دارد، مثل سیستم عامل؛ همه‌ی کسانی که می‌خواهند وارد فضای مجازی شوند، از طریق سیستم عامل وارد فضای مجازی می‌شوند.
با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات، یکی از مهم‌ترین مزایایی که مورد توجه قرار گرفت، تفکیک تعرفه اینترنت داخل از بین‌الملل بود. به این معنا که برای وب‌سایت‌ها با سرور‌های داخلی در مقایسه با وب‌سایت‌های خارجی، تخفیف ۵۰ درصدی در نظر گرفته شد و ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی از اینترنت ثابت و همراه، مطابق مصوبه سازمان رگولاتوری ملزم به رعایت این موضوع در محاسبه و هزینه اینترنت برای کاربران شدند.
امروزه اینترنت به یکی از اولویت‌های مردم، خانواده ها، دولت‌ها و بسیاری از کودکان و نوجوانان تبدیل شده و بسیاری از شهروندان و آحاد جامعه وقت زیادی را صرف استفاده از آن می‌کنند.
در کنار این موضوعات، بسیاری از کشور‌ها از اینترنت به عنوان ابزاری برای اعمال زور و قدرت خود بر دولت‌ها و جوامع استفاده می‌کنند و عملیات‌های سایبری زیادی را در سطح دنیا انجام می‌دهند که نمونه بارز آن را در کشور ایران و در روز‌های گذشته در موضوع بنزین مشاهده کردیم.
در این بین در ایران از زمان ورود اینترنت همواره بحث‌ها و نظرات مختلفی درباره چگونگی استفاده از آن مطرح شده و کش و قوس‌های زیادی نسبت به معایب، مزایا، آسیب‌ها و چالش‌های آن به وجود آمده است.
شبکه ملی اطلاعات، چگونگی استفاده از این فضا در موضوعات اقتصادی، چگونگی مدیریت نوجوانان و کودکان برای استفاده از این فضا و ده‌ها سوال دیگر موضوعاتی است که در زمینه اینترنت در ایران مطرح است.
از سوی دیگر راه اندازی مراکز تبادل اطلاعات بر بستر شبکه ملی اطلاعات بسیار در روند کار و بهبود کسب وکار تاثیرگذار بوده و کاربران مختلف می‌توانند از نزدیکترین مسیر ممکن دیتا‌ها را در زمان کمتری دریافت کنند. همچنین تأثیر فضای مجازی و اثربخشی شبکه ملی اطلاعات برای همه روشن است. در هر حوزه‌ای با تدبیر و همکاری بین دستگاه‌ها و حتی همکاری‌های بین وزارتخانه‌ای شرایطی فراهم می‌شود که از آن می‌شود در راستای اهداف توسعه‌ای استفاده بهینه کرد.
براساس این گزارش نخستین کاربرد مفید شبکه ملی اطلاعات در حوزه کاری اپراتور‌های رسمی IPTV این است که هزینه تمام شده خدمات برای مشترک نهایی به حداقل ممکن حتی به صفر می‌رسد و از سوی دیگر دامنه حوزه استفاده کاربران از این امکانات به دلیل هزینه پایین، بسیار بیشتر می‌شود پس این کار گام مثبت و بسیار مناسبی در توسعه کسب و کار‌ها است؛ بنابراین باید گفت که راه اندازی شبکه ملی اطلاعات یکی از مهم‌ترین اولویت‌های کشور است که بایستی هرچه زودتر به نتیجه برسد؛ چرا که ایجاد و توسعه مراکز متعدد تبادل ترافیک شبکه ملی اطلاعات باعث بهبود گردش اطلاعات در داخل کشور شده و با اختلال در یک مرکز، سایر مراکز به فعالیت خود ادامه می‌دهند و در عین حال در صورت قطع ارتباط بین‌المللی مشکلی در شبکه داخلی کشور ایجاد نخواهد کرد. از سوی دیگر افزایش سرعت و کیفیت و همچنین شاهد هزینه خدمات اینترنتی، استفاده بهتر و از محتوا و خدمات داخلی، محلی‌سازی توزیع ترافیک و استفاده بهینه از منابع ارتباطی کشور به همراه ایجاد بستری مناسب و مطابق با استاندارد‌های بین‌المللی برای شبکه‌های توزیع محتوایی داخلی را به وجود آورد بنابراین در آینده انتقال محتوا بر بستر شبکه ملی اطلاعات بسیار روشن‌تر و شفاف‌تر از قبل خواهد شد.