بیش از یک ماه از فیلتر اینستاگرام گذشته است اما کاربران این پلتفرم همچنان با ثبت نظر خود در آخرین پست اینستاگرامی وزیر ارتباطات که مربوط به بیشتر از یک ماه پیش است، امیدوارند گلایههایشان شنیده شود. آسیب اقتصادی به کسبوکار و پایمال شدن حق دسترسی آزاد به اینترنت از جمله اصلیترین انتقاداتی است که در نظرات این پست دیده میشود.
فیلترینگ اینستاگرام اگرچه ضربه اقتصادی بزرگی را به کشور وارد کرده اما واقعیت اینجاست که نتوانسته مانع حضور بخش اعظمی از فعالین اقتصادی و کاربران در اینستاگرام شود. این موضوع را میتوان به راحتی با دیدن بیش از 3800 کامنت آخرین پست اینستاگرامی وزیر ارتباطات فهمید؛ نظراتی از کاربران گوناگون که به امید شنیده شدن صدایشان، به طور مستقیم به وزیر ارتباطات گفته میشود.
کاربران این شبکه اجتماعی پای پست عیسی زارعپور، شدیدا از او بابت فیلترینگ اینستاگرام انتقاد کردند؛ اگرچه عیسی زارع پور بارها مدعی شده که نقشی در این فیلترینگ ندارد و تصمیم با مراجع ذیصلاح بوده ولی علیالظاهر تلاشی هم برای رفع فیلترینگ از سوی وزارتخانه او انجام یا دستکم رسانهای نشده است.
با توجه به اینکه عیسی زارعپور بارها اعلام کرده در پلتفرمهای فیلتر شده فعالیتی نمیکند، جوابی از سوی او به کاربران داده نشده است. در این مطلب گزیدهای از نظرات مستقیم مردم با وزیر گردآوری شده؛ بلکه برسد به دست آقای وزیر ارتباطات.
برسد به دست آقای وزیر
صفحه اینستاگرامی زارعپور نزدیک به 16 هزار دنبال کننده دارد و در حالی که تعداد پستهایی که بیش از هزار کامنت داشته باشند، به انگشتهای یک دست نمیرسید؛ نزدیک به 3800 نظر پای آخرین پست او ثبت شده است؛ این یعنی بیش از چهار برابر همیشه، مردم در پست آخر زارع پور با او به طور مستقیم گفتگو کردند؛ گفتگویی یک طرفه که در آن صحبتهای کاربران، بیپاسخ مانده است.
این پست اگرچه ربطی به وضعیت اخیر کشور نداشته و گزارشی درباره اتصال قوه قضاییه به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند است؛ اما به آخرین سنگر و امید مردم برای رساندن صدایشان به گوش وزیر ارتباطات تبدیل شده است. با وجود فیلتر این شبکه اجتماعی هنوز کامنتهای جدید بسیاری برای زارعپور ثبت میشود؛ برخی او را بابت ضربه به کسبوکارشان مورد انتقاد قرار داده و بعضی خواهان رفع فیلتر بازیهای ویدیویی و شبکههای اجتماعی هستند.
کاربری با گلایه از فیلتر واتساپ، این پلتفرم را تنها راه ارتباطی با مشتریان غیرایرانی خود دانسته و از تصمیمات کلان درباره وضعیت اینترنت گلایه کرده است:
«شما وزیر عدم ارتباطات هستید ، نه وزیر ارتباطات. ما نون شبمون از واتساپ در میاریم، جایگزین ایرانی هم نمیتونیم استفاده کنیم چون مخاطبمون ایرانی نیستن که بیان اپ های ایرانی نصب کنن. الانم که میخواید استفاده از فیلترشکن رو جرم اعلام کنید. یکم بفکر مردم بدبخت باشید ، دولت که براشون شغل ایجاد نمیکنه، خودشون هم که میخوان یه حرکتی بزنن اینقدر سنگ و چاله چوله جلو پاشون میندازین که هیچ کار نمیتونن کنن، یکی مثل دفاتر هواپیمایی که مسافر از خارج میارن و باید با واتساپ با اونا در تماس باشن چه غلطی باید کنن وقتی واتساپ تلگرام فیلتره و استفاده از وی پی ان جرمه؟»
کاربران بسیاری از فیلتر اینستاگرام انتقاد و اعلام کردند این مسدودسازی به کسبوکارشان ضربه زده است. کاربری در این باره چنین نوشته: «دعای ده میلیون بیکار شده اینستاگرام بدرقه راه شماست و مردم شبانه روز شما را دعا میکنند.»
فرد دیگری نیز در همین رابطه کامنتی انتقاد آمیز را ثبت کرده و اعلام کرده بسیاری از اقشار ضعیف و معلولین از اینستاگرام کسب درآمد میکنند و حالا با این تصمیمات، اشک سرپرست خانوارها جاری شده است؛ او تاکید داشته که با این وضعیت پیش آمده؛ «چطور شب راحت سر میگذارید زمین؟»
کاربر دیگری نیز با اشاره به سخنان معاون زارعپور که کسبوکارها از اول نباید در این پلتفرم فعالیت میکردند، نوشت: «آقا مگه نگفتی از اول نباید میرفتیم تو اینستا پس خودت اینجا چی میخوای الان?». یک کاربر که مدعی است دانشجوی دکترا است از اختلال و قطعی اینترنت گلایه کرده و گفت در تلاش است تا بتواند برای انجام رساله دکترا در سایتهای بینالمللی مطالعه کند اما ناموفق بوده است.
بسیاری نیز بابت خرید بستههای اینترنتی که امکان استفاده از آنها با اختلال و فیلترینگ، عملا فراهم نیست گلایه کردند: «پولشو دادم چرا خدماتشو نمیدید؟!»
یکی دیگر از نکات عجیبی که ماه گذشته با آن رو به رو شدیم، فیلتر بازیها بود، کلشآو کلنز و چند بازی محبوب دیگر از جمله کالاف دیوتی و کانتر و… در این مدت فیلتر شدند. بخش دیگری از کامنتهای اعتراضی پای پست وزیر نیز به این موضوعات اختصاص داشته و گلایه گیمرها را شامل میشود. یکی از این گیمرها به وزیر ارتباطات چنین گفته است:
«جناب وزیر لطفا سرور گوگل پلی رو رفع فیلتر کنین ،بازی هارو رفع فیلتر کنین پینگ بازی خیلی بالایه بخدا این حق مردم نیست اینقدر محدود میکنین خسته شدیم والا بخدا خسته شدیم حق اعتراض به چی نباید داشته باشیم؟» دیگری نیز گفته که دلخوشی مثل بازی کردن از آنها گرفته شده است. متن کامنت این کاربر به این شرح است: «چرا بازیها را فیلتر کردید. کسی که در خونه گیم بازی میکنه همون دلخوشی و خالی کردن خودش داخل گیم هم ازمون گرفتین، این یعنی چی؟ شماها چجوری فکر میکنید؟ بازی کردن چه مشکلی داره؟»
کاربری با اشاره به اینکه «عین سه هزار و خردهای کامنت از قطع اینترنت ناراضیاند» از زارعپور پرسیده «شما وزیر کدام مردم هستید؟»
برخی از کامنتها نیز یادآوری کردند که در قرن بیستویکم نمیتوان با تکنولوژی جنگید. به عنوان مثال یک کاربر در این رابطه چنین نوشته است: «تجربه محدود کردن ویدیو و محدود کردن ماهواره نشون داد نمیشه با تکنولوژی و مردم در قرن ۲۱ میلادی جنگید؛ تکنولوژی، تکنولوژی میاره، محدود کردن، دور زدن و باز کردن میاره، و هنوز مسئولان متوجه نیستن و یا نمیخوان متوجه باشن و یا متوجه هستن و محدود کردن مردم رو! الان قرن ۲۱ میلادی هست و نه قرن ۹ و ۱۰ میلادی!»
مروری بر رابطه زارعپور و شبکههای اجتماعی
«عیسی زارعپور» زمانی که به عنوان وزیر ارتباطات معرفی شده بود، رابطه چندان خوبی با شبکههای اجتماعی، لااقل به صورت آشکار و عمومی نداشت، موضوعی که حتی با انتقاد نمایندگان مجلس به هنگام بررسی صلاحیت او، همراه شده بود. زارعپور پس از اینکه سکان وزارت ارتباطات دولت سیزدهم را به دست گرفت، در اولین مصاحبه تلویزیونی خود اعلام کرد اهل فضای مجازی است و کسی از او آنلاینتر نیست اما در شبکههای اجتماعی فیلتر شده که برای همه مردم در دسترس نیستند، فعالیتی نخواهد کرد.
زارعپور در آن زمان همچنین تاکید کرد قرار نیست در این پلتفرمها کامنت بخواند و جواب دهد چرا که عهدهدار یک حوزه تخصصی شده و قصد دارد تا شبانهروزی برای حل مشکلات مردم در این حوزه تلاش کند. اما تا چند ماه، تنها پل ارتباطی مردم با آقای وزیر، پیامک و دیدارهای حضوری دستچین شده بود؛ که سرانجام آذرماه 1400 صفحات رسمی او در پیامرسانها و شبکههای اجتماعی داخلی و خارجی فیلتر نشده، راهاندازی شد.
اینستاگرام، پرمخاطبترین پلفترمی بود که زارعپور در آن فعالیت میکرد و برخلاف ادعای پیشنش مبنی بر اینکه قرار نیست «کامنت بخواند و جواب کامنت بدهد»؛ در ماههای اخیر این عادت را کنار گذاشته و پاسخ سوالات کاربران را در اینستاگرام را میداد. اما پس از فیلتر این پلتفرم در شامگاه چهارشنبه 30 شهریورماه، ارتباط او با مردم قطع شد.
گفتنی است وزیر ارتباطات هم زمان با حضورش در اجلاس جامعه اطلاعاتی ژنو، خرداد ماه امسال نیز در توییتر به طور موقت فعالیت کرد اما صفحه او پس از مدتی کوتاهی بسته شد. زارعپور دلیل فعالیت در توییتر فیلتر شده را تعاملهای بینالمللی عنوان کرده بود. در واقع باید گفت که خود وزیر ارتباطات در زمان حضور در ژنو به این نتیجه رسیده بود که برای ارتباط با سایر جهانیان حضور در پلتفرمهای بینالمللی لازم است اما در حال حاضر این بسترهای جهانی برای تمامی کاربران ایرانی مسدود شدهاند و به آنها گفته میشود که در بسترهای بومی فعالیت خود را ادامه دهند؛ جایی که ارتباطات جهانی وجود ندارد.